Różewicz Open Festiwal 2016
ROK 2016
Różewicz Open Festiwal trwał od 6 do 10 października 2016 r. Motywem przewodnim edycji Różewicz Open Festiwal jest wers z wiersza „Kasztan” Tadeusza Różewicza: „Dzieciństwo jest jak zatarte oblicze na złotej monecie, która dźwięczy czysto”. Przesłanie to znalazło swój wyraz w programie festiwalu. Dzieciństwo to nie tylko Radomsko, krajobraz, miejsce urodzenia, to miejsce zakorzenienia, które ukształtowało twórczość Tadeusza Różewicza i Jego Braci. Powrót do dzieciństwa odnajdziemy w głównym, teatralnym nurcie festiwalowym, czterech spektaklach: 6.10.2016 „Lament. Pamięci Tadeusza Różewicza” Polski Teatr Tańca w Poznaniu, reż. E. Wycichowska to baletowa próba interpretacji tekstów T. Różewicza, w tym przede wszystkim „Matka odchodzi”; 7.10.2016 „Matka odchodzi” Ośrodek Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, reż. M. Zdunik w kameralny sposób opowiedziana tęsknota za utraconą matką na podstawie tomu „Matka odchodzi” i wiersza „Czas na mnie”; 8.10.2016 „W starych dekoracjach” Teatr im. A. Mickiewicza w Częstochowie, reż. I. Gorzkowski Henryk Talar w roli głównego bohatera podróżującego w retrospekcjach po swoim życiu i słonecznej Italii; 9.10.2016 ” Akt przerywany” reż. R. Alme dowcipny komentarz scenicznej rzeczywistości czyli sztuka o niemożności tworzenia sztuki.
Dobór festiwalowych spektakli, które wciąż zaskakują swoją aktualnością, to dyskusja o niepewnym współczesnym człowieku, świecie i potrzebie stałych wartości. Wzbogaceniem programu teatralnego były czytania: 9.10.2016 „Zapisane starszy brat w listach filmie i poezji” reż. A. Wieczur Bluszcz to opowieść o najstarszym z braci Różewiczów Januszu. Zapisane przez niego słowa tworzą autoportret jego i całego pokolenia: przerwane marzenia, niezrealizowane ambicje i talenty, niespełnione miłości, niedokończone życia, ale ocalone od zapomnienia, bo zapisane. Drugie czytanie 10.10.2016 „Myślę o Bogu” Scena Poezji MDK Radomsko, reż. M.Wesołowska to prezentowany przez radomszczan wybór wierszy o Bogu i wierze, jej utracie i poszukiwaniu. Działania edukacyjne festiwalu zawierały m.in. warsztaty literackie „Przetwory poetyckie” prowadzone przez stypendystkę MKiDN Paulinę Danecką. Były to warsztaty poezji i ekspresji scenicznej, korzystające z technik literackiego kolażu, remiksu i cytatu.
Ważnym tematem festiwalowym był przekład i wynikające z niego trudności i zobowiązania. 7 października 2016 odbyło się podsumowanie projektu I Liceum Ogólnokształcącego im. F. Fabianiego w Radomsku, współrealizowanego z Miejskim Domem Kultury w Radomsku: „Stawiamy pewne kroki na drodze ku przyszłości – doskonalimy języki angielski i niemiecki nabywając umiejętności interpretacyjno – translatorskich (przedsięwzięcie o zasięgu powiatowym)”. Głównym celem inicjatywy było rozbudzenie zainteresowań twórczością Tadeusza Różewicza, zapoznanie z warsztatem przekładu i rozwijania umiejętności lingwistycznych dla potrzeb interpretacji. Tego samego dnia odbyło się spotkanie tłumaczy twórczości Tadeusza Różewicza, goś ćmi spotkania moderowanego przez Marię Dębicz byli: Barbara i Tony Howardowie (Wielka Brytania) oraz Bernhard Hartmann (Niemcy). Podczas spotkania poruszono problematykę translacji w oparciu o łączący ich przekład wspomnieniowego tomu „Matka odchodzi”.
Z pośród imprez towarzyszących warto wspomnieć o „Urodzinach Tadeusza Różewicza w przestrzeni miejskiej Radomsko czyta Różewicza” 95. rocznicę urodzin Tadeusza Różewicza radomszczanie uczcili czytaniem jego poezji. Nie zabrakło też wystaw, imprezom festiwalowym towarzyszyły: prezentacja zdjęć autorstwa Adama Hawałeja przedstawiających Tadeusza Różewicza, plakatów „Teatr Różewicza w Polsce i na świecie” ze zbiorów Elżbiety Małeckiej oraz dodatkowo „11.ujęć Tadeusz Różewicz w fotografii Elżbiety Lempp”. Podczas festiwalu rozstrzygnięto VIII Ogólnopolski Konkurs Poetycki im.Janusza Różewicza, dedykowany twórcom przed debiutem. W konkursie wzięło udział 128 autorów z Polski i z zagranicy.
Jury w składzie: Bohdan Zadura przewodniczący, Dorota Koman i Ireneusz Kaczmarczyk nagrodziło zestaw wierszy pt. „Ultimatum” godło „Marketa” Piotra Machula i wyróżniło zestawy wierszy „Jasnonienawidzenie” Marcina Królikowskiego godło „Zlepy cynamonowe” i „Trzynasta noc poślubna” Joanny Nowak godło „Modras”. Festiwal rozpoczęła 6.10.2016 projekcja filmu „Szklana kula” w reż. Stanisława Różewicza. Przed filmem publiczność spotkała się z odtwórczynią roli Ireny Małgorzatą Potocką. Festiwal zakończył pokaz filmu Piotra Lachmanna „Szukamy życia w grobach. Tadeusz Różewicz. Powroty”. Osobisty wymiar filmu, w liście skierowanym do publiczności, określił sam reżyser: „To nie jest mój film. Powstał w ścisłej komunikacji z Różewiczem, często w wyniku telepatycznego kontaktu, który moim zdaniem, nie zakończył się bynajmniej po tym co zwykliśmy nazywać śmiercią”. Interdyscyplinarne działania festiwalowe proponowały spojrzenie na współczesność przez pryzmat teatru, filmu, plastyki, literatury. Festiwal prezentował różnorodne gatunkowo i najwartościowsze przedstawienia polskiego teatru, których patronem był Tadeusz Różewicz. Różewicz Open Festiwal na stałe wpisał się w kulturalny kalendarz miasta i regionu. Jednogłośnie uważany jest przez mieszkańców za wyznacznik tożsamości i marki miasta, cementuje pamięć o tym, że w Radomsku urodzili się i mieszkali wybitni twórcy.